Madde Kullanıcılarında TSSB ve Psikopatolojik Belirtilerin İncelenmesi
DOI:
https://doi.org/10.35365/eass.24.1.02Anahtar Kelimeler:
Madde Kullanımı, Travma Sonrası Stres Bozukluğu, Psikopatolojik BelirtilerÖzet
Bu çalışma, madde kullanıcılarında Travma sonrası stres bozukluğu ve psikopatolojik belirtileri araştırmayı amaçlamaktadır. Çalışmanın örneklemini, Lefkoşa ilinde bulunan Yakın Doğu Üniversitesinde 75 madde kullanmayan ve Uyuşturucuyla Mücadele Komisyonunda bulunan 75 madde kullanan kadın ve erkek öğrenci katılımcılar oluşturmaktadır. Araştırmada kullanılan veriler; Kişisel Bilgi Formu, Model Avrupa Alkol Anketi, Travma Sonrası Belirti Ölçeği ve SCL-90-Psikolojik Belirti Tarama Ölçeği aracılığıyla katılımcılardan alınmıştır.
Madde kullanan bireylerin daha çok erkek, 25 yaş üstünde, bekar, parçalanmış bir aileye sahip oldukları, çalıştıkları işin olmadığı aynı zamanda madde kullanan bireylerin çoğunun anne ve babasının yaşamadığı görülmüştür. Aynı zamanda araştırmamızın temel amaçlarından olan psikopatolojik belirtilerden depresyon, anksiyete ve travma sonrası stres bozukluğunun anlamlı düzeyde farklılaştığı görülmüştür. Bu çalışmanın bir diğer sonucuna göre ise gençlerin tümünde en fazla alkol kullandıkları daha sonra ise sigara kullandıkları görülmüştür. Kontrol grubunda ise sigara ve alkol dışında madde kullanan üniversite öğrencisi bulunmamaktadır. Madde kullanımı olan bireylerde ise en fazla alkol ve sigaradan sonra en fazla kullanılan maddelerin sırasıyla esrar, hap, uçucu madde, amfetamin, sentetik kannabinoid, kokain, eroin, anabolizan steroid ve son olarak LSD olduğu bulgulanmıştır. Sivil toplum örgütleri, medya, üniversiteler ve diğer kuruluşlarla işbirliğ içinde uyuşturucu madde kullanımına karşı savaş açılmalı, uzun dönemli önleyici planlar ve programlar geliştirilmelidir.
Referanslar
Altuner, D., Engin, N., Gürer, C., Akyay, İ., & Akgül, A. (2009). Madde kullanımı ve suç ilişkisi: kesitsel bir araştırma. Tıp Araştırmaları Dergisi, 7(2), 87-94.
Aydemir, Ö., & Köroğlu, E. (2009). Psikiyatride kullanılan ölçekler. Ankara: HYB Basım Yayım.
Bakım, B., Karamustafalıoğlu, K. O., & Akpınar, A. (2007). Alkol ve diğer madde kullanım bozukluklarında intihar girişimleri ve tamamlanmış intihar. Bağımlılık Dergisi, 8(2), 91-96.
Başaran, Y. K. (2019). Sosyal Bilimlerde Örnekleme Kurami. The Journal of Academic Social Science, 47(47), 480-495.
Başoğlu M, Şalcıoğlu E, Livanou M ve ark. (2001) A Study of the Validity of a Screening Instrument for Traumatic Stress in earthquake Survivors in Turkey. J Trauma Stress, 14:491-509.
Bostancı, N., Albayrak, B., Bakoğlu, İ. ve Çoban, Ş. (2006). Üniversite Öğrencilerinde Çocukluk Çağı Travmalarının Depresif Belirtileri Üzerine Etkisi. New/Yeni Symposium Journal, Ekim, Cilt 44, Sayı 4, 189-195.
Brady, K. T., Dansky, B. S., Sonne, S. C., & Saladin, M. E. (1998). Posttraumatic stress disorder and cocaine dependence: Order of onset. American Journal on Addictions, 7(2), 128-135.
Brady, K. T., Killeen, T. K., Brewerton, T., & Lucerini, S. (2000). Comorbidity of psychiatric disorders and posttraumatic stress disorder. Journal of clinical psychiatry, 61, 22-32.
Brems, C., & Namyniuk, L. (2002). The relationship of childhood abuse history and substance use in an Alaska sample. Substance Use & Misuse, 37(4), 473-494.
Brown, P. J., & Wolfe, J. (1994). Substance abuse and post-traumatic stress disorder comorbidity. Drug and Alcohol Dependence, 35, 51-59.
Büyüköztürk, Ş. (2012). Veri analizi el kitabı.(17. Basım). Ankara: PegemA Akademi Yayınları.
Çakıcı, M., Çakıcı, E., ve Subaşı B. (2001). KKTC Ortaokul Öğrencileri Arasında Madde Kullanım Yagınlığı. 8. Ulusal Sosyal Psikiyatri Kongresi Bilimsel Çalışmaları (28-31 Mayıs 2001, Lefkoşa), 2001, s.176- 182, Lefkoşa.
Çakici, M., Çakici, E., & Es, A. (2010). Kuzey Kibris Türk Cumhuriyeti lise ögrencilerinde psikoaktif maddeleri kullanma yayginligi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 11(3), 206.
Çakmak, D., & Saatçioğlu, O. (2005). Bağımlılık ve komorbidite. İstanbul: Özgül Matbaacılık.
Dağ, I. (1991). Belirti Tarama Listesi (Scl-90-R)'nin Üniversite Öğrencileri için güvenirliği ve geçerliği. Türk Psikiyatri Dergisi.
Deas, D., & Brown, E. S. (2006). Adolescent substance abuse and psychiatric comorbidities. Journal of Clinical Psychiatry, 67, 18.
Erdem, G., Eke, C. Y., Ögel, K., & Taner, S. (2006). Lise Öğrencilerinde Arkadaş Özellikleri ve Madde Kullanimi. Journal of Dependence, 7, 111-116.
Eş, A. (2015). Lise Öğrencilerinde Sigara, Alkol ve Psiko- aktif Madde Kullanımı ile Stresle Başetme Yöntemi ve Kontrol Odağı İlişkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Yakın Doğu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Lefkoşa,
Evren, C., Kural, S., & Cakmak, D. (2006). Clinical correlates of childhood abuse and neglect in substance dependents. Addictive behaviors, 31(3), 475-485.
Evren, E.C., Ögel, K., Çakmak, D. (2002). Esrar ve Meperidin (Petidin) kullanım bozukluğu nedeni ile yatarak tedavi gören hastaların özeliklerinin karşılaştırılması, Anadolu Psikiyatri Dergisi, 3(1), 20-27.
Foulds, J. A., Boden, J. M., Newton‐Howes, G. M., Mulder, R. T., & Horwood, L. J. (2017). The role of novelty seeking as a predictor of substance use disorder outcomes in early adulthood. Addiction, 112(9), 1629-1637.
Haller, M., & Chassin, L. (2014). Risk pathways among traumatic stress, posttraumatic stress disorder symptoms, and alcohol and drug problems: a test of four hypotheses. Psychology of Addictive Behaviors, 28(3), 841.
İnce, A., Doğruer, Z., & Türkçapar, M. H. (2002). Erken ve geç başlangıçlı erkek alkol bağımlılarında sosyodemografik, klinik ve psikopatolojik özelliklerin karşılaştırılması. Klinik psikiyatri, 5(2), 82-91.
Jacobsen, L. K., Southwick, S. M., & Kosten, T. R. (2001). Substance use disorders in patients with posttraumatic stress disorder: a review of the literature. American Journal of Psychiatry, 158(8), 1184-1190.
Kessler, R.C., Sonnega, A., Bromet, E., Hughes, M., Nelson, CB. (1995). Posttraumatic stress disorder in the National Comorbidity Survey. Arch Gen Psychiatry,52. 1048-1060.
Kılıç, M. (1991). Belirti Tarama Listesi (SCL-90-R)'nin geçerlilik ve güvenirliği. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 1(2), 45-52.
Klanecky, A., McChargue, D. & Tuliao, A. (2016). Proposed pathways to problematic drinking via post-traumatic stress disorder symptoms, emotion dysregulation, and dissociative tendencies following child/adolescent sexual abuse. Journal of Addictive Diseases [serial online]. February 19, 2016, 1-14.
Klein, H., Elifson, K. W., & Sterk, C. E. (2010). Self-Esteent and HIV Risk Practices Among Young Adult Ecstasy Users. Journal of psychoactive drugs, 42(4), 447-456.
Kuşçu, M. K., Duman, Z. Ç., Akman, M., & Üçok, A. (2005). Şizofreni tanılı hastaların bakım vericilerinde duygu ifadesi düzeyleri, umut ve kendini suçlama ifadeleri arasındaki ilişki. Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji Dergisi, 13(4), 249-254.
Lee, C. H., Wang, T. J., Tang, H. P., Liu, Y. H., & Bell, J. (2015). Familial expressed emotion among heroin addicts in methadone maintenance treatment: Does it matter?. Addictive behaviors, 45, 39-44.
Lynch, R. J. (2023). Prevalence and predictive factors of secondary trauma in college student affairs professionals. Journal of Student Affairs Research and Practice, 60(3), 293-306.
Ögel, K., Tamar, D., Evren, C., & Çakmak, D. (2000). Uçucu madde kullanımının yaygınlığı: Çok merkezli bir araştırmanın verilerinin değerlendirilmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 1(4), 220-224.
Pickard, M., Bates, L., Dorian, M., Greig, H., & Saint, D. (2000). Alcohol and drug use in second‐year medical students at the University of Leeds. Medical education, 34(2), 148-150.
Rao, U. (2006). Links between depression and substance abuse in adolescents: neurobiological mechanisms. American journal of preventive medicine, 31(6), 161-174.
SANKIR, H. (2014). Gençlerin Sapmış ve Suçlu Davranışlara Yönelmelerinde Benlik Saygısının Etkisi: Lise 11. Sınıf Örneği. Electronic Turkish Studies, 9(2).
Schiff, M., Levit, S., & Cohen-Moreno, R. (2010). Childhood sexual abuse, post- traumatic stress disorder, and use of heroin among female clients in Israeli methadone maintenance treatment programs (MMTPs). Social Work In Health Care, 49(9), 799-813. doi:10.1080/00981381003745103
Simpson, T. L., & Miller, W. R. (2002). Concomitance between childhood sexual and physical abuse and substance use problems: A review. Clinical Psychology Review, 22(1), 27-77.
doi:10.1016/S0272-7358(00)00088-X
Siyez, D. M., Gürçay, E. G., & Yüncü, Z. (2012). Madde kullanim bozuklugu olan ve olmayan ergenlerin çocukluk dönemi aile yasantilarina iliskin algilari/The perceptions of adolescents towards their childhood family life experiences with regard to their having substance use disorder or not. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 13(4), 299.
Stewart, S. H. (1996). Alcohol abuse in individuals exposed to trauma: A critical review. Psychological Bulletin, 120, 83-112.
Strote, J., Lee, J. E., & Wechsler, H. (2002). Increasing MDMA use among college students: results of a national survey. Journal of adolescent health, 30(1), 64-72.
Swendsen, J. D., & Merikangas, K. R. (2000). The comorbidity of depression and substance use disorders. Clinical psychology review, 20(2), 173-189.
Tamam, L., & Demirkol, M. E. (2019). Anksiyete bozuklukları. Bütüncül Tıp: Birinci Basamakta ve Aile Hekimliğinde Güncel Tanı-Tedavi, 1641, 1644.
Taner, Y., & Gökler, B. (2004). Çocuk istismarı ve ihmali: Psikiyatrik yönleri. Acta Medica, 35(2), 82-86.
Tanrıkulu, A. Ç., Çarman, K. B., Palancı, Y., Çetin, D., & Karaca, M. (2009). Kars il merkezinde çeşitli üniversite öğrencileri arasında sigara kullanım sıklığı ve risk faktörleri. Türk Toraks Dergisi, 10(3), 101-106.
Tonmyr, L., Thornton, T., Draca, J., & Wekerle, C. (2010). A review of childhood maltreatment and adolescent substance use relationship. Current Psychiatry Reviews, 6(3), 223-234.
Ulukoca, N., GÖKGÖZ, Ş., & KARAKOÇ, A. (2013). Kırklareli üniversitesi öğrencileri arasında sigara, alkol ve madde kullanım sıklığı. Fırat Tıp Dergisi, 18(4), 230-234.
Weiss, N. H., Tull, M. T., Anestis, M. D., & Gratz, K. L. (2013). The relative and unique contributions of emotion dysregulation and impulsivity to posttraumatic stress disorder among substance dependent inpatients. Drug and alcohol dependence, 128(1-2), 45-51.
White, H. R. (2016). Substance use and crime. The Oxford handbook of substance use and substance use disorders, 2, 347-378.
Yüncü, Z., Kesebır, S., Özbaran, B., Çelık, Y., & Aydin, C. (2009). Madde Kullanım Bozukluğu Olan Ergenlerin Ebeveynlerinde Psikopatoloji ve Mizaç: Kontrollü Bir Çalışma. Turk Psikiyatri Dergisi, 20(1).C. (2009). Madde Kullanım Bozukluğu Olan Ergenlerin Ebeveynlerinde Psikopatoloji ve Mizaç: Kontrollü Bir Çalışma. Turk Psikiyatri Dergisi, 20(1).
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Şeyma Tunçay, Mehmet Çakıcı
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimizde yayımlanan makaleler, 